Γεώργιος Σακελλαρίου

Γεννήθηκε στη Δήμητρα (Δίβριτσα) Γορτυνίας του Νομού Αρκα­δίας το 1888 και πέθανε στο Παλ. Φάληρο το 1964. Ο πατέρας του Θεοδόσιος Σακελλαρίου ήταν ιερέας. Η μητέρα του από το ίδιο χω­ριό λεγόταν Καλομοίρα, το γένος Ν. Κακούρη. Μετά τις εγκύκλιες σπουδές του στο Α’ Γυμνάσιο Αθηνών έγινε δημοδιδάσκαλος και συνέχεια εφοίτησε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, την οποία ετελείωσε το 1916 και το 1924 αναγορεύτηκε διδάκτορας με την εναίσιμη διατριβή του «Πνευματικοί και εκπαι­δευτικοί μετρήσεις Ελληνοπαίδων».

Έπειτα υπηρέτησε σαν καθηγητής σε διάφορα σχολεία και μάλι­στα στο Διδασκαλείο Αρρένων και Θηλέων Θεσσαλονίκης, ότε έλαβε και την υποτροφία του κληροδοτήματος Σταθάτου και εστάλη το 1919 στην Εσπερία για ευρύτερες σπουδές.

► Πρώτα επήγε στη Γενεύη της Ελβετίας και για ένα χρόνο εσπούδασε στο εκεί Πανεπιστήμιο και στο Ινστιτούτο J.J.ROUSSEAU Ιστορία της Φιλοσοφίας, Πειραματική Ψυχολογία, Ψυχολογία του Παιδός, Παιδαγωγική Ψυχολογία, το Σχολείο Εργασίας και Ψυχοδιαγνωστικές μεθόδους. Κατά τις θερινές διακοπές επεσκέφτηκε διάφορα εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Ελβετίας, όπως της Ζυρίχης. Λωζάνης και Βιέννης της Αυστρίας

Έπειτα επήγε στην Αμερική και εσπούδασε για ένα εξάμηνο στο Πανεπιστήμιο του PRINCETON Φιλοσοφία, Ηθική, Ψυχολογία της Αγωγής, Γενική Ψυχολογία και Πειραματική Ψυχολογία και ασκή­θηκε πρακτικά στο Ψυχολογικό Εργαστήριο του Πανεπιστημίου αυτού.

Στη Ν. Υόρκη, για τρία συνέχεια χρόνια εσπούδασε στη Φιλοσο­φική Σχολή του Πανεπιστημίου COLUMBIA και στην Ανωτάτη Παιδαγωγική Σχολή TEACHERSCOLLEGE του ίδιου Πανεπιστη­μίου Κοινωνιολογία, Ηθική Φιλοσοφία. Φιλοσοφία Αγωγής, Συγ­κριτική Αγωγή, Παιδαγωγική, Ψυχολογία, Ψυχολογία του Παιδός και Εφήβου και πολλά άλλα μαθήματα για την οργάνωση και διοί­κηση των σχολείων. Στην Ιατρική Σχολή του ίδιου Πανεπιστημίου εσπούδασε νευρολογία με πρακτικές ασκήσεις στο εργαστήριό του. Έτσι το 1922 ανακηρύχτηκε MASTEROFARTS του COLUMBIA και το 1923 επήρε και δίπλωμα ψυχολόγου του αυτού Πανεπιστημί­ου.

Κατά τις θερινές διακοπές των σπουδών του επεσκέφτηκε διάφορα Πανεπιστήμια και Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, όπως των πολιτειών NEWJERSEY, PENSILVANIA, ILLINOIS, WISCONSIN, IOVA, OHIO, CALIFORNIA, SANFRANCISCO και παρακολούθησε θε­ρινά μαθήματα.

Εκτός από τα ξένα και Ελληνικά πτυχία ο Γ. Σακελλαρίου επήρε και διάφορα τιμητικά διπλώματα, όπως τα: 1) Της FEDERATIONINTERNATIONALEDESARTSDESLETTRESETDESIENCE και 2) του 2ου Παγκοσμίου Συνεδρίου των Πυθαγορείων Οργανώ­σεων του Λονδίνου.

Στην Αμερική συνέγραψε και εδημοσίευσε σε πρώτη έκδοση το έργο του «Ψυχολογία και Παιδός». Εκεί δε ενυμφεύθη καιτην Αμε­ρικανίδα Άννα KIRSCHNER, καθηγήτρια Αμερικανικού Κολλεγίου.

Το 1925 διορίστηκε καθηγητής της Ψυχολογίας στην Παιδαγωγι­κή Ακαδημία Αθηνών και τον ίδιο χρόνο με τον Ε. Λαμπαδάριο ίδρυσε το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Αθηνών. Το 1926 διορίστηκε τακτικός καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης στην έδρα της Παιδαγωγικής και για λόγους πολιτικούς απελύθη και επανεπροσελήφθη το 1927, έπειτα από προσφυγή του στον Άρειο Πάγο και το 1934 έγινε καθηγητής της Ψυχολογίας και Φιλοσοφίας στο ίδιο Πανεπιστήμιο.

Κατά τις θερινές διακοπές των ετών 1928, 1929, 1930 και 1936 επή­γε στη Βιέννη και στο Μόναχο και παρακολούθησε στα εκεί Πανε­πιστήμια θερινά μαθήματα, διαλέξεις κλπ., για την Ψυχολογία και Παιδαγωγικά.

Η επιστημονική και εθνική δράση του Γ.Σ. τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό και μάλιστα στην Αμερική, υπήρξε μεγάλη και έντονη. Έτσι το 1950, έπειτα από πρόσκληση, επήγε στο Πανε­πιστήμιο της Γεωργίας και έδωσε διαλέξεις για τους καθηγητές και φοιτητές σχετικά με την κατάσταση στην Ελλάδα, πνευματική, κοι­νωνική και εθνική και ιδιαίτερα, για τη σύγχρονη ψυχολογική πορεία και έρευνα. Την ίδια χρονιά εξελέγη μεταξύ όλων των Ελλή­νων καθηγητών ως υπότροφος FULBRIGHT και εδίδαξε για εννιά μήνες στο Πανεπιστήμιο WESTERNRESERVE της πόλης του CLEVELAND. Εκεί παρουσίασε δική του μέθοδο διαγνώσεως της προσωπικότητας (SAKELLARIOPERSONALITYSCALE), που εί­χε πρωτύτερα εφαρμόσει σε φοιτητές, εργάτες, στρατιώτες, μαθητές, ψυχοπαθείς ασθενείς κλπ. Τη χρονιά της υποτροφίας του αυτής προσεκλήθη σε διάφορα Πανεπιστήμια της Αμερικής, όπως στο COLOMBUS, DAYTONOBERLIN, όπου έδωσε πολλές διαλέξεις, καθώς και σε ποικίλες οργανώσεις, τόσο σχετικά με την επιστήμη και ψυχολογία, όσο και με την κατάσταση στην Ελλάδα, που έφερε ακόμη νωπά τα ίχνη της κατοχής.

Η δράση του Γ.Σ. μέσα στην Ελλάδα δεν έχει το προηγούμενο της, τόσο στον επιστημονικό τομέα, όσο και στον κοινωνικό. Όταν το 1951 επέστρεψε από την Αμερική, μαζί με πολλούς καθηγητές του Πανεπιστημίου, ανώτερους δικαστικούς, στρατηγούς και άλ­λους επιστήμονες, ίδρυσε την Οργάνωση Ηθικού Εξοπλισμού της Νεότητος (Ο.Η.Ε.Ν.) με κέντρο το Ψυχολογικό Εργαστήριο του Πανεπιστημίου και το Ψυχολογικό Κέντρο Αθηνών, που διηύθυνε ο ίδιος. Σκοπός της Οργανώσεως του Ηθικού Εξοπλισμού της Νεότη­τος ήταν: 1) Η διαφώτιση του λαού για τη λύση των μεγάλων κοι­νωνικών, εκπαιδευτικών, ηθικών και οικονομικών προβλημάτων, 2) Η ελάττωση του εγκλήματος και ιδιαίτερα μεταξύ των νέων, 3) Η πνευματική εξύψωση και 4) Η δημιουργία ιδανικών μεταξύ του λαού και κυρίως των νέων.

Εδημιούργησε νέα μέθοδο Ηθικής Αγωγής, που βασίζεται στην Πυθαγόρειο διδασκαλία, που την εφάρμοσε και την εδοκίμασε σε πολλά ιδρύματα, σχολές στρατιωτικές, αναμορφωτήρια κλπ.

Η μέθοδος αυτή βασίζεται στην αυτοκριτική του ατόμου και αυτοβαθμολογία του μαθητή, που βελτιώνει το χαρακτήρα του, ο οποίος, ασκείται με τις δώδεκα αρετές: 1) Θρησκευτική ζωή, 2) Κα­θαριότητα, 3) Εγκράτεια, 4) Ευπρεπή συμπεριφορά, 5) Θάρρος, 6) Συμβολή στο γενικό καλό, 7) Σεβασμό προς τους νόμους, 8) Φιλαλήθεια, 9) Συνεργατικότητα, 10) Τάξη, 11) Ακρίβεια, 12) Δικαιοσύνη. Για το σκοπό αυτό ίδρυσε και το περιοδικό «Προμηθεύς», στο οποίο δημοσιεύτηκαν εκατοντάδες επιστημονικές μελέτες και άρ­θρα. Το έργο του «Νέο Σύστημα Ηθικής Αγωγής» (1957) πραγματεύ­εται πλατειά τη «Νέα Μέθοδο Ηθικής Αγωγής» και την εφαρμογή της. Τη μέθοδο του καθηγητή Γ.Σ. εδέχθησαν και πολλοί ξένοι κα­θηγητές και εκπαιδευτικοί και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, όπως Ισπανία, Γαλλία, Βέλγιο κλπ.

Το 1954 ίδρυσε την «Ελληνική Ψυχολογική Εταιρεία» μαζί με τον καθηγητή της Ψυχιατρικής Κ. Κωνσταντινίδη και άλλους Ψυχολό­γους, παιδαγωγούς και λοιπούς επιστήμονες. Οι έρευνες, ανακοινώσεις και μελέτες της Εταιρείας αυτής είδαν το φως στο περιοδικό «Προμηθεύς».

Υπήρξε ακόμη μέλος πολλών επιστημονικών οργανώσεων, ιδιαί­τερα του εξωτερικού, και έλαβε μέρος σε πολλά επιστημονικά συνέ­δρια. Για την επιστημονική, κοινωνική και εθνική δράση του ετιμήθη με επαίνους, εύφημες μνείες, ευαρέσκειες, καθώς και τιμητικές διακρίσεις, διπλώματα και παράσημα, όπως τον Σταυρό του Ταξιάρ­χη του Φοίνικα, του ταξιάρχη του τάγματος ORANGENASSAU της Ολλανδίας, τον Ταξιάρχη του τάγματος Γεωργίου Α’, μετάλλια συμμετοχής του σε πολέμους 1912-13 κλπ. Ανήκε στη διεθνή οργά­νωση των Πυθαγορείων και έλαβε μέρος στα παγκόσμια συνέδρια τους, όπως το 1958, κατά το οποίο εκρίθη και το Νέο Σύστημα Ηθικής Αγωγής, για το οποίο του απενεμήθη και δίπλωμα τιμής.

Με τα πολυάριθμα και αξιόλο­γα συγγράμματα και μελέτες του στα Ελληνικά και στα Αγγλικά, προσέφερε τεράστιες υπηρεσίες στην πνευματική ζωή της χώρας μας και εγαλούχησε την Ελληνική νεολαία, συμβάλλοντας θετικά και ευεργετικά στη μόρφωση και αγωγή της, τιμώντας τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό, όχι μόνο την ιδιαίτερη πατρίδα του, αλλά και ολόκληρη την Ελλάδα, για την οποία έκανε τιμητική προβολή με την διδασκαλία του και την επιστημονική δημιουργία του και αποκτούσε και ο ίδιος διεθνή προβολή και κύρος αξιόλογο.

Παρουσίασε πολλά συγγράμματα και μελέτες επιστημονικές σε βα­θμό, που κάλιστα μπορεί να χαρακτηριστεί πολυγραφότατος και αξιολογότατος. Συνολικά είδαν το φως της δημοσιότητας 19 φιλο­σοφικά έργα και μελέτες του, 37 ψυχολογικά, 23 παιδαγωγικά και 18 κοινωνιολογικά. Από τα μεγαλύτερα και κυριώτερα αναφέρομε τα: «Ψυχολογία του Παιδός», «Κοινωνιολογία», «Πυθαγόρας». «Μέτρησις της ευφυΐας», «Γενική Ψυχολογία», «Ψυχολογία του Εφήβου». «Η διάγνωσις της προσωπικότητος», «Τα προβλήματα της Πανεπι­στημιακής Εκπαιδεύσεως», «Η έννοια του Θεού κατά την σύγχρονον επιστήμην και φιλοσοφίαν», «Μετρήσεις και στατιστικοί μέθοδοι εις την Αγωγήν». «Επαγγελματική κατεύθυνσις νεανίδων», «Νέον σύ­στημα Ηθικής Αγωγής», και άλλα πολλά.

Γενικά ο Γ.Σ. ήταν ένας αληθινός φιλόσοφος, παιδαγωγός και κοινωνιολόγος, που δεν περιοριζόταν μόνο στις θεωρίες της επιστή­μης, αλλά επιζητούσε με κάθε τρόπο, τόσο με τα συγγράματα και μελέτες του, όσο και με τις όλες και ατέλειωτες προσπάθειες και ενέργειες του, να γίνουν οι αιώνες αξίες και αλήθειες βίωμα και ζωή των ανθρώπων και μάλιστα των νέων, για τη δημιουργία μιας κοινωνίας ηθικής, αρμονικής και τέλειας, όπως την οραματίστηκε ο μεγάλος φιλόσοφος Πυθαγόρας, που ήταν ο εμπνευστής και φωτοδό­της στη σκέψη του, όπως φαίνεται ολοκάθαρα σε όλο το συγγραφι­κό έργο του.

Πριν πεθάνει δε λησμόνησε και τη γενέτειρά του και με την ιδιό­γραφη διαθήκη του της 15-1-1963 άφησε όλη την κινητή και ακίνη­τη περιουσία του για την ίδρυση του «ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΙ ΑΝΝΗΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ», του οποίου κύριος σκοπός είναι η χορήγηση υποτροφιών σε νέους και νεανίδες από την επαρχία Γορτυνίας και κατά προτίμηση από το χωριό του Δήμητρα (Δίβριτσα) και σε έλλειψη αυτών και από τις άλλες επαρ­χίες του Νομού Αρκαδίας ή και των άλλων νομών της Πελοποννή­σου και της λοιπής χώρας, που αριστεύουν στις Γυμνασιακές και άλλες σπουδές τους, για τη συνέχιση των σπουδών τους στις λεγό­μενες καθηγητικές σχολές, Θεολογική, Φιλοσοφική, Φυσικομαθη­ματική κλπ., που διακρίνονται για την επίδοση στις σπουδές τους και στο ήθος τους.

Η σύσταση του Ιδρύματος έγινε με νομοθετικό διάταγμα, και η διοίκηση του έχει ανατεθεί σε Διοικούσα Επιτροπή.

Ο αείμνηστος Γ. Σακελλαρίου και η εξαίρετη Αμερικανίδα σύζυ­γός του, που πέθανε πρωτύτερα απ’ αυτόν, σαν πνευματικοί και οι δύο άνθρωποι, έζησαν μια ζωή κλειστή, λιτή, περιορισμένη και συ­νετή, χωρίς διασκεδάσεις, σπατάλες και περιττά έξοδα, με σκοπό να δημιουργήσουν το οικονομικό υπόβαθρο για το Ίδρυμα των υποτρο­φιών, που ήταν και ο μοναδικός σκοπός της ζωής τους, αφού δεν αξιώθηκαν να αποκτήσουν δικά τους παιδιά. Έτσι ο Γ. Σακελλαρί­ου, ο πνευματικός άνθρωπος, με τον φιλοσοφικό νου και την αδά­μαστη θέληση και αντοχή, εργαζόταν νύχτα και ημέρα, σκυμμένος στο γραφείο του και έγραφε αδιάκοπα, φέροντας στο φως αξιόλογα πνευματικά δημιουργήματα, τα οποία αποτελούν ανυπολόγιστη συμ­βολή στη φιλοσοφική, στην παιδαγωγική και κοινωνιολογική επι­στήμη και σπουδαία πνευματική τροφή για τη σπουδάζουσα νεο­λαία.

Αυτός ήταν σε γενικές γραμμές ο Αρκάς καθηγητής του Πανεπι­στημίου Γεώργιος Σακελλαρίου, ο οποίος ξεκίνησε φτωχόπαιδο από τη Δήμητρα της Γορτυνίας και με τον ζήλο, την εργατικότητα και τη θέληση του, από ένας δημοδιδάσκαλος, που ήταν στην αρχή, με τα πενιχρά μέσα της οικογενείας του, κατόρθωσε μόνος του, με τη δύναμη του και την πνευματική του αξία, να ανέβει όλες τις βαθμί­δες της εκπαιδεύσεως και να φτάσει ως την υπέρτατη του καθηγη­τού της Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου, την οποία τα εκατομμύρια των συνανθρώπων του ούτε στο όνειρο τους δεν τολμούν να την φανταστούν. Έτσι, τόσο το μεγάλο πνευματικό του έργο, που άφησε, όσο και το μοναδικό παράδειγμα του για την άνοδο του στο ύπατο πνευματικό λειτούργημα, με μόνο τον πνευματικό μόχθο και δύναμη του. και ακόμη η διάθεση όλης της περιουσίας του για την ίδρυση του Εκπαιδευτικού Ιδρύματος των υποτροφιών, θα τον καταξιώσουν της φήμης των μεγάλων πνευματικών αξιών και των μεγάλων ευερ­γετών της σπουδάζουσας νεότητας της χώρας, η οποία με ευλάβεια και ευγνωμοσύνη θα διατηρεί τη μνήμη του.

Διαθήκη Γεωργίου Σακελλαρίου

Επιστημονικά Έργα και Πραγματείες Γεωργίου Σακελλαρίου